Oda do „metryczki”

Metryczka aktu normatywnego to podstawa podstaw techniki prawodawczej. To po jej treści rozpoznaję, czy nad projektem aktu normatywnego pracował wykwalifikowany legislator. To taki probierz poprawnej legislacji, a mówiąc jeszcze bardziej górnolotnie – kultury legislacyjnej. Stąd też godny tytuł wpisu.

W dalszej treści nie będę używał cudzysłowu przy tym pojęciu. Jest ono powszechnie znane i rozumiane, nawet wśród części nielegislatorów. Można rzec, że weszło na stałe do języka prawniczego. Jednakowoż, jeśli chodzi o praktykę, sprawa nie jest już tak prosta. W trakcie moich szkoleń, wykładów, warsztatów i wszelkich innych form edukacyjnych widzę i sygnalizowane mi są różnorodne problemy dotyczące tematu, a pierwszym z nich jest brak oficjalnej, formalnej nazwy dla pełnego adresu publikacyjnego, bo tym z merytorycznego i prawnego punktu widzenia jest metryczka. Pojęcie „adresu publikacyjnego”, też jest bardziej potoczne niż prawne i póki co, musimy przejść nad tym do porządku dziennego.

Sposób formułowania metryczki opisany jest szczegółowo w § 158 I §163 ZTP.

Warto tu przypomnieć kilka zasad ważnych dla formułowania metryczki.

  • W przypadku gdy przywołujemy ustawę, która została ogłoszona w tym samym roku co rok jej przyjęcia, to w metryczce nie podajemy tego roku (Dz. U. poz. …). Rok dziennika, w którym ogłoszono ustawę podajemy jedynie, gdy jest on inny niż rok jej przyjęcia (Dz. U. z 2017 r. poz. …). W praktyce chodzi o ustawy z końca roku, których publikacja przesunęła się następny rok.
  • Jeżeli w metryczce występuje kilka pozycji w danym roku to wymieniamy je wg schematu poz. …, … i …. Czyli, tylko raz skrót „poz.”, a przed ostatnią pozycją spójnik „i”.
  • Jeżeli mamy do czynienia z metryczką ustawy, której nowelizacje były publikowane w różnych rocznikach Dziennika Ustaw to formułujemy ją wg schematu (Dz. U. z … r, poz. …, z … r. poz. …, z … r. poz. … oraz z … r. poz. …). Czyli, przed kolejnymi rocznikami „z”, a przed ostatnim rocznikiem „oraz z”.
  • Jeżeli ogłoszono tekst jednolity ustawy to metryczka zaczyna się od rocznika i pozycji ogłoszenia tekstu jednolitego, a potem, jeśli były nowelizacje po ogłoszeniu tekstu jednolitego – jak powyżej. Nie używa się żadnego słownego (skrótowego) określenia tekstu jednolitego.
  • Jeżeli liczba zmian aktu normatywnego, do którego następuje odesłanie, albo jego tekstu jednolitego jest większa niż pięć, można nie wymieniać roczników oraz pozycji dzienników urzędowych, w których ogłoszono te zmiany, a poprzestać jedynie na podaniu pozycji oraz, w razie potrzeby, rocznika dziennika urzędowego, w którym ogłoszono pierwotny tekst tego aktu albo jego ostatni tekst jednolity z dopiskiem „z późn. zm.”, po którym zamieszcza się odnośnik. Czyli – (Dz. U. poz. … z późn. zm.1)) albo (Dz. U. z … r. poz. … z późn. zm.1)). W odnośniku wymienia się wszystkie kolejne zmiany pierwotnego tekstu danego aktu normatywnego albo jego ostatniego tekstu jednolitego, podając odpowiednie roczniki oraz pozycje dzienników urzędowych. Uwaga: specjalnie podkreśliłem i pogrubiłem wyrazy „można nie wymieniać roczników oraz pozycji dzienników urzędowych”. Odnośnik nie musi być wprowadzany w każdym przypadku. Jeśli w ustawie nie występują liczne odesłania do innych ustaw i np. tylko w jednym przypadku spełniony jest warunek formułowania odnośnika, bo było sześć nowelizacji, to możemy z niego zrezygnować, albowiem nie jest on „obowiązkowy”.
  • Ważne – od nowelizacji, która weszła w życie 1 marca 2016 r., niezależnie od tego w jakim roczniku Dziennika Ustaw ustawa i jej zmiany były publikowane w metryczce nie podaje się numeru Dz. U. Czyli, mimo, że przed 1 stycznia 2012 r. dzienniki miały numery, nie piszemy ich metryczce.

Jeszcze niedawno metryczka i odnośniki przy niej stosowane, to była prawdziwa mitręga legislatora. Wielokrotnie nowelizowane ustawy niejednokrotnie miały długie na wiele wierszy „wyliczanki’ zmian dokonanych w ustawie. Praktyczny walor informacyjny był właściwie żaden. Odkąd teksty jednolite ustaw generowane są z częstotliwością więcej niż zadowalającą, metryczki zaczęły mieć sens. Łatwo ustalić obowiązującą treść ustawy, jeśli była nowelizowana raz czy dwa, nawet bez dysponowania dostępem do komercyjnej bazy aktów prawnych.

Wszystko co powyżej napisałem stosuje do wszystkich innych aktów prawnych publikowanych we wszystkich dziennikach urzędowych. Techniki związane z formułowaniem metryczki są poprawnie stosowane w aktach publikowanych w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim. Natomiast największy problem występuje w wojewódzkich dziennikach urzędowych, zwłaszcza w publikowanych w nich aktach organów samorządu terytorialnego. Tutaj obowiązuje luźna i niejednolita praktyka. Pokażę to na przykładzie ustawy o samorządzie gminnym. Oto jakie metryczki znalazłem w aktach publikowanych w różnych wojewódzkich dziennikach pod koniec maja.

(Dz. U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.)

(tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późniejszymi zmianami)

(tekst jedn.: Dz. U. z 2016r. poz. 446 z późn. zm.)

(t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 446 ze zmianami)

(j.t. Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.)

(t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 446, 1579 i 1948, z 2017 r. poz. 730)

Jak widać, z upodobaniem sygnalizuje się w tych metryczkach na wszystkie możliwe sposoby, że jest tekst jednolity i poprzestaje się na informacji, że były zmiany, ale jakie, to już nie wiadomo. Tylko w jednym przypadku, na około 40 sprawdzonych, znalazła się metryczka w tym przypadku poprawna:

(Dz. U. z 2016 r. poz. 446, 1579 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 730)

Dlaczego opisane wcześniej zasady formułowania metryczek zawarte w ZTP, „nie przyjęły się” w aktach samorządowych. Powodów jest wiele, ale podam dwa, szczególnie interesujące.

Czasami spotykam się z argumentem, że formułowanie metryczek regulują paragrafy znajdujące się w dziale VIII ZTP Typowe środki techniki prawodawczej, a § 143 określający, jakie przepisy ZTP stosuje się odpowiednio do aktów prawa miejscowego nie wymienia przepisów działu VIII. Rzeczywiście, argument mocny. Problem polega na tym, że podobną konstrukcję zawierają symetryczne do § 143 przepisy § 132 i § 141dotyczące rozporządzeń i aktów prawa wewnętrznego. Wniosek, że do wszystkich aktów podustawowych nie stosuje się typowych technik prawodawczych byłby dramatyczny i nie można go przyjąć. Szkoda, że przy okazji nowelizacji nie załatwiono tego problemu.

Już kilkakrotnie podczas szkoleń przekazywano mi informacje, że sposób pisania metryczek, „narzucany” jest przez urzędowych radców prawnych, co akurat mnie nie dziwi i wierzę w taką „dbałość” o prawidłową legislację przez tych, którzy formalnie za to odpowiadają, składając swoje cenne podpisy przy akceptacji projektów uchwał. Co gorsza, czasem słyszę też, że treść metryczek jest zgodna z praktyką przyjętą przez organy nadzoru. Taka to jest metryczkowa rzeczywistość.

Co zrobić, aby ujednolicić sposób formułowania metryczek. Doprecyzować ZTP. Edukować, edukować i jeszcze raz edukować. Wiedza o metryczce, tak jak regulują ją ZTP, powinna być podstawowym efektem kształcenia każdego studenta prawa i umiejętnością każdego urzędnika.

WZ

46 myśli w temacie “Oda do „metryczki””

  1. Witam serdecznie,

    jakie należałoby przyjąć zasady przy formułowaniu metryczki w przypadku gdy w akcie normatywnym wymieniamy ustawę, która posiada tekst jednolity a jednocześnie, przed ogłoszeniem tekstu jednolitego ustawa została znowelizowana, ale zmiany z nich wynikające wchodzą w życie w sporym odstępie czasowym po ogłoszeniu tekstu jednolitego? Czy wówczas należy w metryczce podawać adres Dz.U. w którym zostały opublikowane te wcześniejsze zmiany? Z brzmienia paragrafu 158 ZTP ust. 5 i 6 należałoby wnioskować, że wymienione powinny być jedynie roczniki i pozycje Dz.U. , które zostały wydane po dacie ogłoszenia tekstu jednolitego ustawy.

    1. M…e
      Nie jestem pewny, czy dobrze zrozumiałem istotę dylematu, ale kluczem do rozwiązania wątpliwości jest chyba w tym przypadku § 101a ZTP stanowiący: Tekst jednolity sporządza się według stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania obwieszczenia o ogłoszeniu tego tekstu, przy czym można zamieścić w nim również zmiany w ustawie ogłoszone w dzienniku urzędowym do dnia wydania tego obwieszczenia, które wejdą w życie po dniu jego wydania”. W tekstach jednolitych co do zasady uwzględnia się treść zmian wynikających z ustaw ogłoszonych, które nie weszły jeszcze w życie stosując odpowiednie odnośniki, także w przypadkach gdy wejście w życie przepisów jest odległe w czasie.
      Być może chodzi o coś bardziej skomplikowanego – sytuację, że po dacie widniejącej na obwieszczeniu z tekstem jednolitym, a przed ogłoszeniem tekstu jednolitego ogłoszono kolejną nowelizację nieuwzględnioną w tekście jednolitym, to praktyka przyjęła, że w metryczce wskazywany jest Dz. U. wcześniejszy niż ten w którym jest tekst jednolity. Przykład: Dz. U. z 2013 r. poz. 509 nowelizacja ustawy o pomocy społecznej gdzie art. 1 brzmi „W ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 oraz z 2012 r. poz. 1544 i 1548) wprowadza się następujące zmiany:”. Czyli Dz. U. z tj. z 2013 r., a zmiana w tj, z 2012 r. Pamiętam, że była to niezła zagwozdka, a ostatecznie zdecydowano się na takie rozwiązanie i chyba jest ono stosowane konsekwentnie w takich przypadkach.
      Dziękuję, pozdrawiam
      WZ

  2. Witam serdecznie,
    pozwolę sobie zapytać w przedmiocie powoływania tekstu jednolitego i zmian po nim następujących. Jeśli po ogłoszeniu tekstu jednolitego ogłoszono kolejne zmiany, które jednak w dacie powoływania aktu jeszcze nie weszły w życie, czy należy te zmiany powoływać? Za przykład podaję ustawę o dodatkach mieszkaniowych. Tekst jednolity został ogłoszony 30 stycznia 2017 r. (Dz.U.2017.180). W 2018 r. wprowadzono dwie zmiany (wynikające z: Dz.U.2018.1540 i Dz.U.2018.756), które zaczną obowiązywać w 2019 r. Czy należy powołać tekst jednolity ze zmianami? Z góry dziekuję za pomoc.

    1. Odpowiedź zależy od tego, w jakim akcie prawnym, czy szerzej rzecz ujmując – dokumencie, ustawa ma być przywołana. Jeżeli jest to akt normatywny, a zwłaszcza akt powszechnie obowiązujący, w tym akt prawa miejscowego, to zawsze musi to być „pełna metryczka”, uwzględniająca wszystkie ogłoszone zmiany. W przypadku aktów normatywnych publikowanych w dziennikach urzędowych przywołuje się wszystkie pozycje, pod którymi zostały ogłoszone nowelizacje, niezależnie od daty wejścia w życie poszczególnych zmian. (W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że zmiany ogłoszone są już w systemie prawa,choć jeszcze nie weszły w życie). W opisywanym przykładzie metryczka powinna więc brzmieć (Dz. U. z 2017 r. poz. 180 oraz z 2018 r. poz. 756 i 1540). Zasadę tę, powinno się stosować do przywoływania ustawy w innych aktach prawnych (dokumentach), choć taki obowiązek nie wynika z żadnego przepisu i w praktyce można zastosować różne rozwiązania np. przywołanie metryczki odpowiedniej do obecnie obowiązującej treści, jeżeli mamy do czynienia z pismem zawierającym wyjaśnienia w jakiejś sprawie, aktualne na dany dzień, kiedy zmiany nie weszły jeszcze w życie. Nie dotyczy to decyzji administracyjnej, gdzie konsekwentnie, zgodnie z poglądami doktryny i orzecznictwem sądów administracyjnych używać należy pełnej metryczki, choć w praktyce autorzy treści decyzji ograniczają się sformułowań „ze zm.” z późn. zm.” lub podobnych.
      WZ

  3. Dzień dobry, mam pytanie, jak sformułować polecenie nowelizacyjne zmieniając (aktualizując) metryczkę w podstawie prawnej wydania zarządzenia np. „Na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446) zarządza się co następuje:”
    Pozdrawiam

    1. Pytanie nie jest do końca precyzyjne, ale jeśli dobrze rozumiem intencję, chodzi o aktualizację metryczki ustawy wskazanej w podstawie prawnej zarządzenia „przy okazji” nowelizacji tego zarządzenia.
      Podstawy prawnej aktu normatywnego wydawanego na podstawie ustawy nie aktualizuje się przez zmianę (nowelizację) tego aktu. Nie ma takiego polecenia nowelizacyjnego, które nadawałoby nowe brzmienie lub zmieniało treść formuły „Na podstawie … zarządza się, co następuje”. Metryczka w podstawie prawnej aktu podustawowego zostaje na zawsze, do końca obowiązywania tego aktu i nie można jej „znowelizować”. Jedyne sposoby na jej „uaktualnienie” to zaniechanie nowelizacji i wydanie nowego aktu albo ogłoszenie tekstu jednolitego aktu w dzienniku urzędowym, gdzie „technicznie” uaktualnia się wszystkie akty przywoływane w całej treści aktu, dla którego opracowuje się tekst jednolity, w tym także podstawę prawną.
      WZ

  4. mam wątpliwości jak powinna wyglądać metryczka w przypadku, kiedy ustawa była zarówno nowelizowana, jak i było prostowanie błędów, np. w Konstytucji, – tu dodatkowo nie podajemy nr dziennika, proszę więc wskazać prawidłowe miejsce jej publikacji,
    dziękuję

    1. Metryczka powinna informować o wszystkich aktach prawnych wpływających na treść aktu powszechnie obowiązującego, dla którego jest sporządzana. W przypadku Konstytucji i ustaw dotyczy to nowelizacji, obwieszczeń o sprostowaniu błędów oraz orzeczeń Trybunał Konstytucyjnego stwierdzających niezgodność z Konstytucją poszczególnych przepisów. Zatem prawidłowa metryczka Konstytucji powinna w dniu 4 listopada 2018 r. brzmieć:
      (Dz. U. poz. 483, z 2001 r. poz. 319, z 2006 r. poz. 1471 oraz z 2009 r. poz. 946).
      WZ

  5. dziękuję za odpowiedź, a czy to jest napisane poprawnie?

    Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2126 i poz. 1566, M.P. z 2017 r. poz. 868, Dz. U. z 2018 r. poz. 650 i poz. 723, M.P. z 2018 r. poz. 724 oraz Dz. U. z 2018 r. poz. 1563, poz. 1637, poz. 1669 i poz. 1629).

    1. Metryczka tak zapisana jest nieprawidłowa. Występują w niej powtórzenia oznaczenia „Dz. U.” i „poz.” w poszczególnych latach. Poza tym niepotrzebnie (!!!), niezgodnie z ZTP, przywoływane są w niej pozycje z Monitora Polskiego. Nawet jeśli akty z MP są ściśle związane ze stosowaniem konkretnych przepisów, jak w przypadku prawa geologicznego i górniczego, bo aktualizują np. wysokość opłat określonych w ustawie, to nie należy ich przywoływać w metryczce, bo nie zmieniają bezpośrednio treści przepisów. Prawidłowa metryczka powinna brzmieć:
      (Dz. U. z 2017 r. poz. 2126 oraz z 2018 r. poz. 650, 723, 1563, 1629, 1637 i 1669).
      Dobra rada praktyczna. Najlepiej w Dzienniku Ustaw odszukać ostatnią pozycję, w której zmieniano ustawę, dla której opracowuje się metryczkę, skopiować ją i dodać pozycję w Dz. U., z której się ją kopiuje, przenosząc „i” przed tę ostatnią pozycję w naszej aktualnej metryczce. Właśnie tak przed chwilą zrobiłem.
      WZ

  6. Dzień dobry,
    jak powinna wyglądać metryczka ustawy o systemie oświaty, t.j. z 2018 r., 2 zmiany z tego roku, jedna z 2016 r., która weszła w życie w 2018 r. po ogłoszeniu t.j, do tego zmiana z 2017 r., która wejdzie w życie w 2019 r.,
    czy prawidłowy jest zapis (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, poz. 1560 i poz. 1669), ale co ze zmianami z 2016 i 2017 roku?

    czy w uchwałach będących aktami prawa miejscowego, gdy w podstawie prawnej takiej uchwały podajemy dany artykuł ustawy, to w metryczce tej ustawy wymieniamy wszystkie jej zmiany, a więc nawet te które już zostały ogłoszone, ale nie weszły jeszcze w życie,

    natomiast gdy mamy do czynienia z uchwałą, która wchodzi w życie z dniem podjęcia, zarządzeniami, postanowieniami, decyzjami adm – to podajemy tylko te zmiany ustawy, które weszły w życie na dzień wydawania ww. aktów? jakie jest uzasadnienie dla takiej praktyki?

    1. Na dzisiaj metryczka ustawy o systemie oświaty powinna mieć treść (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560 i 1669). Uwaga – przed kolejnymi pozycjami w danym roku nie powtarzamy skrótu „poz.”. W przypadku odsyłania do ustawy w każdym akcie normatywnym, niezależnie jego rodzaju (ustawa, apm czy akt prawa wewnętrznego) zawsze podajemy aktualną metryczkę, przez co rozumie się miejsca publikacji (pozycje) wszystkich zmian w akcie na dzień wydania (ogłoszenia) aktu normatywnego, w którym przywoływany jest akt, dla którego formułujemy metryczkę. W omawianym przykładzie kwestie późniejszego wchodzenia w życie niektórych zmian, które jeszcze nie weszły w życie na dzień wydania t. j. są opisane w odnośnikach tekstu jednolitego. Proszę spojrzeć np. do Dz. U. z 2018 r. poz 1457 na stronę 86 (odnośniki gdzie w odnośnikach do art. 90 r. jest opisane co kiedy kiedy obowiązuje. Teksty jednolite tak się redaguje, żeby były one „aktualne” przez cały okres rozciągniętych w czasie nowelizacji.
      Rada praktyczna – prawidłową metryczkę kopiować z ostatniego Dziennika Ustaw nowelizującego dana ustawę dodając pozycję, z której kopiujemy metryczkę.
      WZ

      1. tu mam pytanie. Dotychczas w sytuacji, gdy zmiana ustawy sprzed tekstu jednolitego wchodziła w życie już po ogłoszeniu t.j. sprawdzałem dziennik ustaw w pozycji z ogłoszenia t.j. i sprawdzałem, że zmiana ustawy z tej „wcześniejszej” pozycji, została uwzględniona w tekście jednolitym, czy nie.

        I mam teraz taką sytuację z ustawą o finansach publicznych. T.j. z 2023 r. poz. 1270. Wcześniejsza zmiana z tego 2023 r. opublikowana pod poz. 497 weszła w życie już po t.j. Sprawdzam więc obwieszczenie pod poz. 1270 i tam w ustępie 1. pkt 7 jest napisane, że ten jednolity tekst uwzględnienia zmianę wprowadzoną m.in. tą ustawą pod poz. 497. Tak więc wyszczególniając wszystkie zmiany pomijam ten publikator. Ale: w tym samym obwieszczeniu pod poz. 1270 w ust. 2 pkt 7 zapisano, że tekst jednolity ustawy nie obejmuje jednego art. z ustawy opublikowanej w Dz. U. pod poz. 497. I teraz już nie wiem. Algorytmy używane w takich programach jak Legislator, czy Legalis, nakazują wpisywać pozycję 497 wśród zmian, a sam ustawodawca publikując zmiany do u.f.p. czy akty wykonawcze do niej – pomija tą pozycję. Jak żyć?

        1. Nazwę problem nieporozumieniem, jak w większości odpowiedzi na pytania zadawane pod tym wpisem. Wszystko jest ok. Trzeba wziąć pod uwagę dwie informacje.
          Po pierwsze, tekst jednolity obejmuje wszystkie zmiany ustawy ogłoszone w Dz. U. przed dniem w nim wskazanym NIEZALEŻNIE od tego czy już weszły w życie, czy jeszcze są w okresie vacatio legis. Wytłuszczony tekst i stosowne odnośniki informują, które zmiany zostały uwzględnione, mimo że jeszcze nie weszły w życie. W analizowanym przypadku są to odnośniki nr 33 i 34 do art. 149 ust. 2 pkt 1 w tekście jednolitym.
          Po drugie, ust. 2 obwieszczenia – w odniesieniu do nowelizacji uwzględnionych w tekście jednolitym – informuje o przepisach, które nie są przepisami ustawy, będącej załącznikiem (tekstem jednolitym) do obwieszczenia, ale mają mają wpływ na przepisy tej ustawy przez to, że określają dzień wejścia w życie nowelizacji albo zawierają przepisy przejściowe związane z jej wdrożeniem. Dlatego muszą być opisane w „historii choroby” ustawy, która jest zapisana w ust. 1 i 2 obwieszczenia. Sformułowanie w ust. 2 pkt 7 „Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity ustawy nie obejmuje: … art. 19 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 497), który stanowi:, odnosi się do przepisu o wejściu w życie ustawy, w której znajdował się przepis nowelizujący ustawę o finansach publicznych, który nie jest przepisem tej ustawy, ale jest podawany, żeby wiadomo było, od którego dnia dany przepis ufp obowiązuje w nowej treści.
          Opisałem problem możliwie najprościej i mam świadomość, że nie pomoże to w odpowiedzi na pytanie egzystencjalne zawarte na końcu: „Jak żyć?”, ale spróbuję. Wierzyć Dziennikowi Ustaw i legislatorom (tym pisanym z małej litery), a „Legislatora” i „Legalisa” zareklamować albo korzystać z nich zgodnie z „Zasadami techniki prawodawczej”, bo przynajmniej „Legalis” (z ”Legislatora” nie korzystam) wcale nie nakazuje pisać metryczek niezgodnie z ZTP, tylko podaje treść ujednoliconą (nie tekst jednolity) aktu, obowiązującą na dany dzień.
          WZ

  7. powszechną praktyką jest pisanie:
    rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody XXX z 20 września 2018 r. (Dz. Urz. Woj. XXX z 2018 r. poz. 200),
    czy nie powinno być (Dz. Urz. Woj. XXX poz. 200) ?
    rok podajemy, gdy rok wydania rozstrzygnięcia i jego publikacji jest inny, rozumiem, że zasady formułowania metryczek dot. ustaw mają tu również odpowiednie zastosowanie?

    1. Całkowicie zgadzam się z prezentowanym stanowiskiem. Ja także uważam, że w przypadku odsyłania w tekście aktu normatywnego do rozstrzygnięcia nadzorczego powinno się stosować regułę niepodawania roku dziennika, jeśli ogłoszenie rozstrzygnięcia nastąpiło w tym samym roku. Wynika to pośrednio z § 158. Co prawda w ust. 1 tego paragrafu jest mowa, że dotyczy on aktu normatywnego, ale biorąc pod uwagę, że zasada ta sformułowana została także dla orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (ust. 4) należy ją stosować do wszystkich aktów prawnych opublikowanych w dziennikach urzędowych, co wynika z § 158 ust. 7.
      WZ

  8. ZTP nie daje odpowiedzi jak napisać metryczkę np. ustawy prawo oświatowe,
    t.j. z 2018 r., do tego 2 nowelizacje z 2018 r. zmiana z 2016 r., która weszła w życie w 2018 r. czyli po t.j., do tego jeszcze zmiana z 2017 r., która wejdzie w życie w 2019 r., czy zmiany z 2016 r. i 2017 r. też uwzględniamy?

  9. Dzień dobry,
    jeśli ustaw ma kilka zmian, wymieniając poszczególne pozycje Dz. U. powinno się wymieniać je „rosnąco”,
    tj. np. ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 i 1629), czy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1629 i 2096)?

  10. Proszę jeszcze sprawdzić, czy jest dobrze:
    ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1360, z późn. zm. 1))

    1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2018 r. poz. 398, 416, 770, 771, 1467, 1499, 1544, 1629, 1634, 1637 i 1693)

    (bez myślnika przed „Kodeks” i przecinek przed „z późn. zm.)

    czy wymieniamy tylko pozycje większe od 1360, czyli od ogłoszenia t.j.?
    dziękuję

  11. czy w ustawie – Prawo budowlane są błędnie sformułowane metryki ustaw?- w art. 106: W ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 81, poz. 351 i z 1994 r. Nr 27, poz. 96 – a podobno nie piszemy już „Nr”
    z kolei w art. 107 czytamy Traci moc ustawa z dnia 24 października 1974 r. – Prawo budowlane (Dz. U. poz. 229, z późn. zm.),- i brak odnośnika, dlaczego?
    ZTP mówią inaczej …
    jak powinna wyglądać metryczka prawa budowlanego na dzień 14 lutego br?

    1. Nie do końca rozumiem pytanie, stąd zwłoka w odpowiedzi na komentarz. Nie wiem w jakim miejscu publikacji (udostępnienia?) Prawa budowlanego są przywoływane „Nr”. W ostatnim tekście jednolitym Dz. U. z 2018 r. poz. 1202 art. 106 jest pominięty, a w art. 107 „Nr” nie ma.
      Póki co (bo teoretycznie mogą pojawić się jeszcze jakieś zmiany, metryczka Prawa budowlanego na dzień 14 lutego 2019 r. powinna brzmieć: (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669 i 2245).
      WZ

      1. Z czego wynika, że metryczka dotycząca Prawa budowlanego na dzień 14 lutego 2019 r. powinna – wg Pana – uwzlędniać również poz. 2245, skoro zmiana ta weszła w życie później, tj. 1 września 2019 r.?

        1. Wynika to z literalnego brzmienia § 158 ust. 1 pkt 2 i 4 „Zasad techniki prawodawczej”, które dla odsyłania do aktów znowelizowanych i tekstów jednolitych po których dokonano nowelizacji nakazują uwzględniać w metryczce akty ogłoszone w dzienniku urzędowym. Pośrednio jest to związane z ogólną zasadą ZTP wyrażoną w § 159: Odesłania, o których mowa w § 156–158, są odesłaniami do obowiązujących przepisów prawnych w brzmieniu, jakie będą one miały każdorazowo w czasie obowiązywania przepisu odsyłającego (odesłanie dynamiczne). Dlatego też odesłania powinny uwzględniać całą „historię choroby” nawet tą, która dopiero nastąpi (bo jeszcze nowelizacja nie weszła w życie. Dla potwierdzenia tego co napisałem proszę zerknąć do Dz. U. z 2019 r. poz. 639 do art. 41 oraz poz. 695 do art. 1 gdzie mimo tego, że 1 września było jeszcze dużo czasu uwzględniono poz. 2245 z 2018 r.
          Oczywiście, cały czas mówimy o metryczkach w aktach normatywnych. Przy decyzji administracyjnej, jeśli dotyczyłaby ona przepisu, który ma ulec zmianie w terminie późniejszym niż dzień rozstrzygnięcia zapadłego na jego podstawie, to w podstawie prawnej decyzji pozycja w Dz. U. z tą zmianą nie może być uwzględniona.
          Dziękuję za pytanie WZ

  12. Dzień dobry,
    ja mam problem podobny jak kilka poruszonych powyżej, jednak w Pana odpowiedziach nie znajduję jednoznacznej odpowiedzi na postawione pytania, lecz niestety, ogólne krążenie wokół tematu.

    Mam problem z metryczką Kodeksu pracy, a konkretnie z odnośnikiem (przypisem).
    Ostatni tekst jednolity Kodeksu pracy jest z dnia 13 kwietnia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 917). Po jego publikacji miało miejsce kilka zmian w 2018 r., które bez problemu można ująć w odnośniku tzn.:

    „1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2018 r. poz. 1000, 1076, 1608, 1629, 2215, 2244, 2245 i 2377)”

    Poz. 2377 dotyczy wyroku Trybunału Konstytucyjnego i jak mniemam zamieściłem ja prawidłowo.

    Jednak nie mam pojęcia jak zrobić w przypadku nieuwzględnionych przeze mnie:
    – zmiany z 2018 r poz. 357 – a zatem sprzed publikacji tekstu jednolitego,
    – zmiany z 2009 r. Dz. U. Nr 56, poz. 458 – także sprzed publikacji tekstu jednolitego.

    Czy mogę prosić o pomoc?
    Pozdrawiam.

    1. No cóż będę dalej”krążył wokół tematu”, choć mam nadzieję, że źródłem opinii zawartej w komentarzu jest nieporozumienie. Przede wszystkim raz jeszcze – zgodnie z 100a ZTP „Tekst jednolity sporządza się według stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania obwieszczenia o ogłoszeniu tego tekstu, przy czym można zamieścić w nim również zmiany w ustawie ogłoszone w dzienniku urzędowym do dnia wydania tego obwieszczenia, które wejdą w życie po dniu jego wydania”. W praktyce w tekstach jednolitych uwzględnia się wszystko co zostało ogłoszone na dzień podany w obwieszczeniu o tekście jednolitym, odpowiednio opisując to w odnośnikach.
      Na dzisiaj zaproponowana w komentarzu metryczka Kodeksu pracy jest idealna (Brawo.)
      Nie rozumiem natomiast dylematów dotyczących zmian zawartych w Dz. U. z 2018 poz. 357 i Dz. U z 2009 r. poz. 458. Te zmiany były uwzględnione we wcześniejszych tekstach jednolitych – patrz odpowiednio punkty pierwsze obwieszczeń do tekstu jednolitego Dz. U. z 2016 poz. 1666 oraz Dz. U. z 2018 r. poz. 108. W tamtych tekstach te zmiany były uwzględnione i zostały odzwierciedlone w tekście. Nie rozumiem dlaczego w 2019 r. miałyby być one uwzględniane w metryczce.
      WZ

  13. Mam pytanie , jak przy wskazywaniu tekstu jednolitego aktów prawnych należy używać skrótu „tekst jednolity”, czy t.j., czy tj.? Według mnie prawidłowa jest ta pierwsza forma, ale powszechnie stosowana jest druga. Dlaczego?

    1. „Zasady techniki prawodawczej” w ogóle nie przewidują w metryczkach używania jakiegokolwiek skrótu, co wynika par. 158 ust. 1 i 7, więc w aktach normatywnych publikowanych w dziennikach urzędowych nie powinno go być. Przestrzega się tego w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim. W wojewódzkich dziennikach urzędowych można spotkać wszystkie możliwe wersje opisywania, że chodzi o tekst jednolity. W różnych aktach prawnych, pismach urzędowych, wydawnictwach prawniczych też jest bardzo różnie. Jeśli ja mam potrzebę użycia skrótu (nie w akcie normatywnym) to preferuję raczej „t. j.” (ze spacją, z kolei ja nie wiem dlaczego nie używa się spacji), chyba, że są jakieś zalecenia wydawcy albo zamawiającego tekst. Wydaje mi się, że spacja jest zasadą w skrótach powstających w pierwszych liter. Jakoś nie mam wrażenia, że w praktyce przeważa „tj.” i raczej go nie zalecam, bo jest to także skrót zwrotu „to jest”.
      Dodatkowo rada, która pasuje i do tego przypadku – byle konsekwentnie w obrębie jednego dokumentu.

      WZ (Czy nie powinienem pisać „W. Z.”?)

  14. Witam serdecznie
    Jestem w trakcie zmiany regulaminu, w którym chciałabym przytoczyć ustawy np. Kodeksu Pracy.
    Aktualnie obowiązuje (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040), z tym, że nastąpiły dwie zmiany w roku 2010 art. 4 i 3: (Dz. U. z 2019 r. poz. 1495) i (Dz. U. z 2018 r. poz. 2432).
    Wystarczy podać obowiązujący tekst jednolity? Czy mogę powołać się na (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z późń.zm.)? – tak, aby za każdym razem nie zmieniać regulaminu, kiedy zmienia się Kodeks?
    Nie bardzo wiem, czy należy podać obowiązujący tekst jednolity i jego zmiany?
    Pozdrawiam

    1. Aktualna na dzisiaj metryczka Kodeksu pracy, zgodna z „Zasadami techniki prawodawczej”, powinna mieć treść (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495). Regulamin, o którym mowa w pytaniu jest na pewno aktem wewnętrznym. Praktyka pisania metryczek w takich aktach jest różna, rzadko zgodna z ZTP. Na pewno jednak złym rozwiązaniem jest ostatnia z propozycji „(Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z późń.zm.)” jest myląca dla adresatów, utrudnia określenia stanu prawnego na dzień wydania regulaminu. Widzę też kilka nieporozumień w treści pytania. Niewłaściwe jest sformułowanie „Aktualnie obowiązuje (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040)”. Dz U. z 2019 pod poz. 1040 zawiera tekst jednolity – czyli (w pewnym uproszczeniu) akt urzędowo „odwzorowujący” treść Kodeksu pracy na dzień jego opracowania). Obowiązuje cały cały czas ustawa pierwotna z 1974 r. z wszystkimi zmianami do niej wprowadzonymi. Obwieszczenie w sprawie tekstu jednolitego uwzględnia także nowelizacje, które zostały ogłoszone na dzień w nim podany. W przypadku tekstu jednolitego, o którym mowa jest to 9 maja 2019 i jest w tym t. j. uwzględniona nowelizacja z 2018 r. poz. 2432, którą Pani przywołuje, i która wejdzie w życie 1 grudnia 2020 r. Proszę spojrzeć do pkt 1 obwieszczenia i do samego tekstu jednolitego w Dz. U, są w nim już uwzględnione wyboldowaną czcionką i odpowiednimi odnośnikami przepisy, które wejdą 1 grudnia 2020 r.
      Reasumując, najlepiej podawać aktualną metryczkę zgodnie z ZTP. Każda inna wersja będzie albo „przekłamana” albo już w dacie wydania aktu będzie wymagała podjęcia przez adresata przepisów dodatkowych czynności sprawdzających treść Kp obowiązującą w dniu wydania regulaminu. W każdym przypadku napisania „z późn zm.” bez wymieniania wszystkich pozycji z aktów ogłoszonych musi on sam sobie doszukać owe zmiany bez informacji gdzie one się znajdują. Pełna metryczka zabezpiecza też korzystającego z przepisów przed złym odczytaniem odesłania do ustawy w przyszłości. Jak za dwa lata, ktoś będzie czytał regulamin to będzie miał właściwe informacje do ustalenia jakie przepisy obowiązywały w dacie jego przyjęcia i jak, jeżeli nastąpiły zmian,y brzmią one obecnie. To „zabezpiecza organ wydający przed nieporozumieniami na tle podstaw prawnych działań i aktów podejmowanych na podstawie przepisów regulaminu.
      WZ

  15. Dzień dobry! Chciałabym zapytać o zasady stosowania skrótów „ze zm.” i „z późn. zm.”, a przy okazji o prawidłowe zapisanie metryczki ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. Moim zdaniem metryczka powinna zostać zapisana „Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, ze zm.”, natomiast odnośnik powinien brzmieć „Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2019 r. poz. 1078, 1287, 1680, 1681, 1818, 2197 i 2248).”. Nie użyłam skrótu „z późn. zm.”, ponieważ zmiana z Dz. U. poz. 1078 jest wcześniejsza względem samego tekstu jednolitego (Dz. U. poz. 1148). Czy słusznie? Czy jest to prawidłowy zapis metryczki?
    Z góry dziękuję za odpowiedź!

    1. Niestety, ciągle zdarzają nieaktualne na dzień ich ogłoszenia teksty jednolite, co wynika z wielu obiektywnych i subiektywnych przyczyn. Odnośnie metryczek takich aktów wykształciła się praktyka, że wcześniejsza przed tekstem jednolitym pozycja ze zmianą nieuwzględniona w tekście jednolitym podawana jest zapisywana po pozycji pod którą jest tekst jednolity pozycja. Tak też uczyniła Pani w swojej propozycji. Dylemat czy pisać w takim przypadku „ze zm.” czy „z późn. zm.” rozstrzygam zgodnie z „Zasadami techniki prawodawczej”. Taką formułę, bez wyjątku, przewidują ZTP, taką formułę stosuje się w dziennikach urzędowych, niezależnie od niuansu logicznego jaki w tym konkretnym przypadku występuje.
      Dobra rada praktyczna (przeklejona z odpowiedzi na jedno z wcześniejszych pytań). Najlepiej w Dzienniku Ustaw odszukać ostatnią pozycję, w której zmieniano ustawę, dla której opracowuje się metryczkę, skopiować ją i dodać pozycję w Dz. U., z której się ją kopiuje, przenosząc „i” przed tę ostatnią pozycję w naszej aktualnej metryczce.
      WZ

  16. Dzień dobry,
    zupełnie nie rozumiem o co chodzi z metryczką ustawy o systemie informacji oświatowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1942).
    Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2245), w art. 31 zmienia ustawę o SIO, które to zmiany wejdą w życie 1.01.2022 r.
    Jednocześnie w metryczce ustawy o SIO jest zapis, że 1 marca 2021 r. „wygaśnięcie z końcem dnia”.

    1. To chyba jakieś nieporozumienie. Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw wprowadziła do ustawy o SIO zmiany, które wejdą 1 stycznia 2022 r., co jest opisane w tekście jednolitym ogłoszonym w 2019 r. pod poz. 1942 w odnośniku nr 45 do art. 62 ust. 1. Jednocześnie ustawa o SIO zawiera art. 132, który stanowi: „Art. 101 traci moc z dniem 1 marca 2021 r.”, co niektórzy rozumieją jako „wygaśnięcie z końcem dnia”. Tylko, że te wszystkie informacje nie znajdują się bezpośrednio w metryczce, której dotyczy wpis, a znajdują się – jak przypuszczam – w opisie jakiejś bazy tekstów prawnych. Zapewne problemy ze zrozumieniem wynikają ze złego interpretowania przez piszącego komentarz niefortunnego opisu zawartego w bazie aktów.
      WZ

  17. Dzień dobry,
    bardzo proszę o pomoc w prawidłowym opisie rozporządzeń przy powoływaniu się na najbardziej aktualne np. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 11 lipca 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1146)
    link:
    http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001146
    Czy powołując się na ww akt powinniśmy napisać: na podstawie art. ….. Obwieszczenia …. z dnia (jakiego ?)…… w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra…..(Dz. U. z 2016 r. poz. 1146)
    CZY
    na podstawie art. ….. Rozporządzenia z dnia (data pierwotnego tekstu) w sprawie …..(Dz. U. z 2016 r. poz. 1146)
    Uprzejmie proszę o pomoc, bo słyszę dwa odrębne stanowiska.

    Pozdrawiam serdecznie,

    J.J.

    1. Na początek podstawowa uwaga – tekst jednolity nie jest odrębnym aktem normatywnym, nie jest źródłem prawa. Jest tylko urzędowym źródłem poznania prawa. W związku z tym obwieszczenie w sprawie tekstu jednolitego nie stanowi podstawy prawnej dla innych aktów czy czynności prawnych. Cały czas podstawą jest akt, dla którego ogłoszono tekst jednolity ze zmianami wprowadzonymi do niego od początku obowiązywania, choćby tych zmian było setki jak w niektórych ustawach i w „międzyczasie” ogłoszono kilka teksów jednolitych.
      Prawidłową wersją podstawy prawnej jest w tym przypadku wersja druga z tym, że oczywiście nie „na podstawie art.” a „na podstawie §”. Ale UWAGA ostatnio został ogłoszony kolejny tekst jednolity rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w Dz. U. z 27 lutego 2020 r. poz. 320. Czyli obecnie odpowiednia formuła brzmi:
      „Na podstawie § … rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 320)”
      WZ

  18. Ustawa o VAT mamy tekst jednolity z 2020 r. poz. 106 i po ogłoszeniu tekstu jednolitego wejdą w życie zmiany wynikające z wcześniejszej nowelizacji w tym przypadku Dz.U. z 2019 r., poz. 1520. Czy w takim przypadku prawidłowy zapis publikatorów to (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 106 oraz z 2019 r., poz. 1520)

    1. Zgodnie z § 100a Zasad techniki prawodawczej tekst jednolity umieszczony pod pozycją 106 w Dzienniku Ustaw zawiera przepisy w brzmieniu nadanym ustawą z Dz. U. z 2019 r. poz. 1520, nawet jeśli nie weszły jeszcze one w życie. Proszę spojrzeć do Dziennika Ustaw do obwieszczenia i stosownych odnośników np.66 i wiele innych. Dlatego też obecnie metryczka ustawy o VAT to tylko Dz. U. z 2020 poz. 106.
      WZ

  19. Proszę o pomoc. Mam Rozporządzenie z 2008 roku, w 2014 roku był ogłoszony tekst jednolity a do niego nowelizacje po tekście jednolitym w latach 2017, 2018, 2019. ostatni tekst jednolity jest z 2014 roku a potem tylko zmiany. Jak mam prawidłowo napisać metryczkę?

    1. Tak jak autor napisał w pierwszym poście:
      Jeżeli mamy do czynienia z metryczką ustawy, której nowelizacje były publikowane w różnych rocznikach Dziennika Ustaw to formułujemy ją wg schematu (Dz. U. z … r, poz. …, z … r. poz. …, z … r. poz. … oraz z … r. poz. …). Czyli, przed kolejnymi rocznikami „z”, a przed ostatnim rocznikiem „oraz z”.

      czyli np.:
      (Dz. U. z 2014 r. poz. 14, z 2017 r. poz. 17, z 2018 poz. 18 i 20 oraz z 2019 r. poz. 19)

  20. Dzień dobry. Mam pytanie odnośnie prawidłowego zapisu publikatora ustawy. Czy można zapisać (Dz. U. z 2023 r poz. 645), czy jednak (Dz. U. z 2023 r. poz. 645 z póź zm.)? Tekst jednolity dotyczy ustawy z 1985 roku, jednak nie wiem, czy była ona nowelizowana, po jego ogłoszeniu. Proszę o wskazanie, jak należałoby zapisać ten publikator, gdyby nie było nowelizacji po ogłoszeniu tekstu jednolitego oraz gdyby jednak były.

    1. Chodzi o ustawę z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Jej tekst jednolity ukazał się pod poz. 645, ale ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw została ona znowelizowana. Nowelizacja ukazała się pod poz. 760. Dlatego poprawna metryczka na dzisiaj to: (Dz. U. z 2023 r. poz. 645 i 760) Gdyby nowelizacji nie było, poprawna metryczka to: (Dz. U. z 2023 r. poz. 645). Metryczek nie piszemy „na zapas”.
      WZ

  21. Dzień dobry,
    Proszę o pomoc w zapisaniu metryczki (zgodnej z ostatnią nowelizacją ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym), w akcie normatywnym, tj. w uchwale w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (1), ale również w decyzji (2). Czy poprawne zapisy to:
    (1) /t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977, 1506, 1597 i 1688, z późn. zm./ (są zmiany, które nie weszły jeszcze w życie)
    (2) /t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977, 1506, 1597 i 1688/ ?

    Pozdrawiam serdecznie

    1. Prawidłowa metryczka napisana zgodnie z „Zasadami techniki prawodawczej” na dzień 30 października 2023 r. brzmi: (Dz. U. z 2023 r. poz. 977, 1506, 1597, 1688, 1890 i 2029). Nowelizacje z pozycji 1890 i 2029 już weszły w życie – odpowiednio 16 września i 28 października. Podkreślam, jak we wpisie, metryczka obejmuje wszystkie akty ogłoszone w Dzienniku Ustaw na dzień jej redagowania, niezależnie od tego czy zmiany już weszły w życie. Istnieje praktyka, że w przypadku decyzji administracyjnej, której podstawę stanowi przepis w jego aktualnie obowiązującym, a jest ogłoszona ustawa wprowadzająca do niego zmiany, ale na dzień wydania decyzji jeszcze nie weszły one w życie, to nie uwzględnia się w metryczce zmiany, która czeka na wejście w życie. W żadnym przypadku nie może to dotyczyć metryczki aktu normatywnego ogłaszanego w dzienniku urzędowym np. uchwały w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przypominam także, że w metryczce dla aktu posiadającego tekst jednolity nie używamy skrótu o tym informującego „t.j.”. Nie ma takiej potrzeby z samego sposobu zapisania metryczki wynika, że ten tekst jednolity jest (patrz wpis).
      WZ

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *